|
|
|
Pregled Prvi Preth Sled Poslednji
Naslov: Ropstvo i zenidba Jaksica Scepana
Napomena: Objavljena u Becu 1845., Vuk Stefanovic Karadzic
Ropstvo i zenidba Jaksica Scepana (I)
(iz Bjelopavlica)
Jos zorica nije zab'jelila,
Ni danica lica pomolila,
Bijela je vila pokliknula
Sa Avale zelene planine,
Vila zove u Bijograd stojni
Po imenu dva brata Jaksica,
Jaksic:Mitra i Jaksic-Scepana:
O Jaksici, zlo vam jutro bilo!
"Al' cujete al' se ne brinete?
Na Bijograd udarise Turci,
Udarise Turci su tri strane,
I jos cu vi po imenu kazat':
Evo prvo Cuprilijc vezire,
"\Za njim vojske cetr(?)est hiljada,
"A drugo je pasa od Vidina,
"\Za njim vojske trideset hiljada,
"Trece pasa s Novoga Pazara,
"\Za njim vojske dvadeset hiljada;
"Ako li mi vjerovat' ne cete;
"Vi izidj'te gradu na bedene,
"Pa poglajte na polje siroko
"Sto je silne pod Bijograd vojske."
Kad to zacu Jaksic Dimitrije,
On poskoci na noge lagane
I otide gradu niz carsije,
Pa izidje gradu na bedene,
Pa pogleda na polje zeleno
Boze mili, cuda i zlamenja!
Koliko je polje Bijogradsko,
Da mi padne kaplja od oblaka,
Nigdje ne bi na zemlju padnula,
Do na konja, ili na Turcina,
Na Turskoga bijela satora,
Koliko se junak prepanuo,
Od straha ga uvati groznica,
Pa se natrag niz carsiju vrati,
Odzaku je svome dolazio,
Privati se konja i oruzja,
I dovati od grada kljuceve,
Pa se guri konju o ramena,
Nagna konja niz gradske sokake
Dokle dodje na vrata od grada,
Od grada je vrata otvorio,
U vratima kljuce ostavio,
Pa pobjeze poljem sirokijem
Krajem vojske Cuprilijc-vezira,
I pobjeze u goru zelenu.
Kada soko u planinu dodje,
Tu mu zarko ogrijalo sunce
Na studenu vodu Jahoriku,
Tu je bio junak pocinuo,
A sam sobom bio govorio
"Avaj, Mitre, glavu izgubio,
"Bud utece jutros uz planine,
"Cemu brata ostavi svojega,
"Brata svoga, Jaksica Stjepana?"
Hocase se natrag povrnuti,
Ema Turci kavgu ucinise,
Na Bijograd stojni udarise,
Udarise Turci su tri strane.
Silna vojska Cuprilijc-vezira
Udarila na vrata od grada,
Od grada se ne zamece kavga,
Niti puce puska ni lumbarde,
Ev' od grada vrata ugrabise,
Ni bi mrtva ni bi ranjenoga:
U Bijograd Turci ulazise,
Pa po gradu velje jade grade:
Robe roblje, a sijeku glave,
Kupe pusto Bijogradsko blago,
Jos su dobra roba zarobili,
Zarobili Jaksica Stjepana,
Turci su ga ziva uvatili
Na djogina konja pod oruzjem.
Koliko je divan i ugledan,
Ne cese ga izgubiti Turci,
No mu vezu naopako ruke,
A vode ga pod sator veziru.
Kad li dodje momak pred vezira,
Triput mu se svezan poklonio,
Ljubio mu ruku i koljena,
Stade vezir roba sagledivat';
Kad ga vidje i poznade divna,
Veliki mu semluk ucinio:
Sve isturi od boja topove,
Pa mu vezir odrijesi ruke,
I dade mu konja i oruzje,
Te se s njime po ordiji dici.
Kad Bijograd Turci poharase,
Krenu sila ispod Bijograda,
Pa okrenu vezir Cuprelija
I njegova velja silna vojska.
A da vidis Jaksica Stjepana!
Jase tonja na prama vezira.
Al' da vidis sile od vezira
Ne vodi ga vezir u Cupriju,
No ga vodi u Stambola grada,
U Stambolu Otmanovic caru,
Da mu care roba cestituje
Kad je vezir u Stambola dosa'
Pod visoke careve saraje,
U cara je vezir ulazio
B'jelu mu je ruku poljubio,
Pa je caru sjeo uz koljeno,
A za sobom roba privodio,
Ts kod cara na divan izidje,
Ljubio mu nogu i papucu,
I stolove, dje car sjedijase
Kad ga care vidje i poznade,
Kod sebe ga Sjede na sedzadu,
Pa je njemu care besjedio
"O junace, Jaksicu Stjepane!
"Poturci se, Bog te ne ubio!
"Vrci cu te velika vezira,
"A vezira Bosni na Travniku,
"Bices vecil nad sedam vezira,
"I dacu ti cercu za ljubovcu,
"Drzacu te ka' i svoga sina:
"Bosna moja mojoj zemlji glava,
"A ti ces bit' do mene svakome."
|
|
|