Pregled Prvi Preth Sled Poslednji
Naslov: Sve, sve, ali zanat
Napomena: U Becu 1821., Vuk Stefanovic Karadzic
Podje nekakav car sa svojom zenom i sa kceri da se seta po moru na ladji.
Kad malo odmaknu od brijega, onda dune vjetar, pa ga baci cak u nekakvu
zemlju, dje se o njegovu carstvu nista i ne cuje (kao ni on o ovome sto do
sad nista nije cuo ni znao). Kad izidju na suvo, on nije smijo ni kazati
da je car, a novaca nijesu imali sa sobom nista, a ne znajuci nikaka
zanata, nijesu se mogli drukcije raniti, nego se on najmi, da cuva
seoska goveda. Posto tu prezive tako nekolike godine, ugleda sin cara od
one zemlje njegovu kcer, koja je bila vrlo lijepa i vec dorasla do udaje,
pa kaze svom ocu i majci, da se drugom nikakom djevojkom ne ce ozeniti,
do kceri govedara iz toga i iz toga sela! Otac i mati, i drugi dvorani
stanu ga odvracati, da se prodje te sramote; kako bi on, carski sin, uzeo
govedarsku kcer, kod toliki drugi carski i kraljevski kceri itd. Ali sve
zaludu! on kaze: "Ja nju, ja ni jednu? Kad vec vide, da drukcije ne moze
biti, onda car poslje jednoga svog vezira, da javi govedaru, da ce car da
mu uzme kcer za sina. Kad vezir otide i javi to govedaru, a govedar ga
zapita: "Kakav zanat zna carev sin?" Vezir se upropasti: "Bog s tobom,
covece! Kako ce carev sin znati zanat? Sto ce zanat carevu sinu? Zanate
ljudi uce da se rane njima, a carev sin ima zemlju i gradove " Govedar kaze
opet: "E! ako ne zna nikakva zanata, ja mu ne dam moje kceri." Vezir se
vrati, te kaze caru, sta govori govedar. Sad postane cudo jos vece. Oni
su mislili, da ce to za govedara biti najveca milost i cest, sto mu
carski sin uzima kcer; a on pita kakav zanat zna carev sin! Car poslje
drugoga vezira; ali govedar kaze jedno te jedno: "Dok carev sin (veli)
ne nauci kakav godj zanat, i ne donese mi svoju rukotvorinu, dotle nema
nista od prijateljstva!" Kad se i ovaj vezir vrati, te kaze, da govedar
neda djevojke, dok carev sin ne nauci zanat kakav godj (samo nek je
zanat); onda carev sin zadje po carsiji, da gleda kakav je zanat najlakse
nauciti Odajuci od ducana do ducana, i gledajuci kako razlicni majstori
rade, dodje na ducan, dje se pletu rogozine, i to mu se ucini najlaksi
zanat; pa ga pocne uciti, i nauci za nekoliko dana; pa onda oplete sam
jednu rogozinu, te je odnesu govedaru, i kazu mu, da je carev sin naucio
zanat, i da je to njegova rukotvorina. Govedar uzme rogozinu u ruke, te
je zagleda sa sviju strana, pa onda zapita: "Koliko to vrijedi?" A oni
mu kazu: "Cetiri pare.'"
"E! (veli) dobro! cetiri pare danas, cetiri
sjutra, to je osam, a cetiri preko sjutra, to je dvanaest itd. Da sam ja
taj zanat znao, ne bi danas cuvao seoski goveda." Pa im onda kaze, ko je
on, i kako je tu dosao; a ovi se onda obraduju jos vecma (sto uzimaju
djevojku od cara, a ne od govedara), i s najvecim veseljem vjencaju momka
i djevojku i provedu svadbu; pa onda dadu ovome caru ladje i vojsku, te
otide preko mora i nadje svoju zemlju.
|
|